ΛΕΜΕ...

‘Έλεγα κι εγώ! ‘Ένας λαός με τόσο λέγειν ήταν δυνατόν να μην υιοθετήσει, να μην εφεύρει μια έκφραση που να περιέχει το ρήμα λέω; Και ακόμα πιο σημαντικό, να μη το κάνει σε ό,τι μορφή θέλει; Γλωσσοπλάστες παιδί μου από γεννησιμιού μας...όλοι! Ένα λέω, τρία γράμματα όλα κι όλα, και δεν θα το κάναμε ό,τι να ‘ναι;

Σαν κουλτούρα είμαστε λογάδες. Λέμε, λέμε... Οι γλωσσολόγοι λένε πως φταίει το κλίμα Όση περισσότερη ζέστη, τόσα πιο πολλά είναι τα λόγια, τόσο πιο μεγάλες οι λέξεις, τόσα περισσότερα τα φωνήεντα και πιο ανοιχτά, πιο μεγάλα. Ένα απλό παράδειγμα: Εμείς λέμε «Θεός», οι ‘Άγγλοι “God”. Δυο φωνήεντα εμείς , ένα αυτοί. Με ανοιχτό το στόμα εμείς, με μισόκλειστο αυτοί. Αναλογιστήκατε ποτέ πόσο βόρεια είναι αυτοί και πόσο νότια εμείς; Κρύοι αυτοί, ζεστοί εμείς. Και η ζέστη μας κάνει να ανοίγουμε το στόμα μας διάπλατα και να λέμε...να λέμε...Τώρα βέβαια αν κάποιες φορές λέμε για να πούμε και τελικά τίποτα δεν λέμε, δεν φταίμε εμείς αλλά το γεγονός ότι μας έμαθαν οι παραπάνω από μας να λέμε χωρίς στην ουσία να λέμε και κατ’ επέκτασιν να λέμε χωρίς να κάνουμε αυτά που είπαμε. Μήπως κι αυτοί το ίδιο δεν κάνουν; Μόνο λένε και όταν έρθει η ώρα να κάνουν, απλώς ξελένε, ή κάνουν πως δεν είπαν... Ακούς τον άμεσα υπεύθυνο της κατάστασης να λέει: «Αυτό δεν το κάναμε ούτε το είπαμε εμείς να γίνει» και λες: «Βρε συ δεν ήσουν που έλεγες όταν με είχες ανάγκη, τώρα που σε χρειάζομαι εγώ τα ξέχασες αυτά που έλεγες;»

Την κουβέντα θέλουμε να συνεχίσουμε; Πετάμε ένα λέει στη μέση: «Και είπε , λέει, πως δεν θα πει τι είπα», ακούς να σου λένε. Ε πια, αυτή δεν είναι πρόταση, είναι το απαύγασμα του ρήματος λέω και της κενότητας που εμπεριέχει η έκφραση από μόνη της! Όλοι οι χρόνοι και οι εγκλήσεις σε μια πρόταση με εννιά λέξεις. «Είπε, λέει, λέω, είπα...» Τι λέμε τώρα! Να θαυμάσουμε κάτι θέλουμε; «Αυτό λέει πολλά» η σκέτο «αυτό λέει». Να απειλήσουμε: «Πες το, λέμε». Να πούμε αντίο: «Άντε τα λέμε». Κι αυτό το λέω της μαγκιάς; «Και είπα, να πούμε, να του πω δυο λόγια κι ας μου πει κι αυτός άλλα δυο». Αυτό το να πούμε που στην ροή του λόγου γίνεται «να ‘ουμ’» και λες τι λέει τώρα ολόκληρος προϊστάμενος σε Δημόσιο Οργανισμό! Τόση μαγκιά μας πλάκωσε; Αλλά άμα είσαι εκεί μόνο και μόνο για να μην είσαι εκεί που ανήκεις και βρέθηκες επειδή κάποιοι είπαν να είσαι τότε τι να λέμε! Ή ακόμα το «που λες κι εσύ» της νύφης μου της Καίτης, καθώς μιλάει κι εγώ η φουκαριάρα δεν έχω πει τίποτα...πού να προλάβω το λέγειν της... Λέω, λοιπόν ένα ναι ή κουνάω το κεφάλι καταφατικά και περνάει η κουβέντα πάλι σ’ αυτήν λες και είχε φύγει ποτέ!

Υπάρχει και το αρχαιότατο «φέρ’ ειπείν», που λένε οι έχοντες το κεφάλι στη Δημοτική και τα πόδια στην κατά την γνώμη τους Καθαρεύουσα και που αν τους ρωτήσεις πώς γράφεται θα σου πουν πως είναι μια λέξη και που ούτε ξέρουν τι θα πει. Απλώς τους έκανε εντύπωση -δείχνει βλέπετε πως έχουν μόρφωση- και το πρόσθεσαν στο λεξιλόγιο τους. Αυτό το «φερ’ ειπείν» πάει πακέτο με το άλλο απαρέμφατο: «λέγειν». «Έχει πολύ λέγειν αυτός», ακούς να λένε και λες: «Λόγια λέει, λέγειν έχει. Να ‘ξερε και τι έλεγε!»

Α ναι! Και η νεολαία φεύγοντας κατά τα ξημερώματα από τα μπαράκια και τις καφετέριες πετούν ένα «τα μέλε» για να κάνουν την αποχώρηση τους πιο εντυπωσιακή χρησιμοποιώντας κορακίστικα Είναι η γλώσσα που τους κάνει διαφορετικούς, νομίζουν, κι όχι οι φρέσκες ιδέες που μεταφέρουν μέσα στα ολοκαίνουργα μυαλά τους και που κάνουν τον κόσμο τούτο να πάει μπροστά. Αν πάει δηλαδή, γιατί κατά γενική ομολογία με το που θα βγουν στην αγορά εργασίας και θα αρχίσουν το ψάξιμο για «τον άρτον ημών τον επιούσιον» θα ξεχάσουν και τα κορακίστικα και τις φρέσκες ιδέες και θα γίνουν σαν τον προηγούμενο προϊστάμενο καταλήγοντας να λένε κανένα «να ‘ουμ’» κι αυτοί.

‘Έλεγα να σας πω κι άλλα λόγια για την λεκτική χρήση του λέγω, των διαφόρων μορφών και παραγώγων του, αλλά φοβάμαι ότι δεν θα πείτε ας πούμε πως έχω λέγειν, αλλά ότι οι λέξεις σας έκαναν λεκτικά λεξιπενείς. Γι’ αυτό λέω να σας πω ένα σκέτο «τα λέμε», γιατί όπως λέτε και σεις, φέρ’ ειπείν, άλλο να λέμε κι άλλο να μας την λένε.

Λοιπόν λογάδες μου με το απέραντο λεξιλόγιο, καλύτερα να σας χαρίσω όλο το ρήμα να το βάλετε σε ό,τι λέτε, για να μην πείτε πως δεν «λέω». Γιατί εγώ λέω, πως «λέω» κι ό,τι λέω δεν ξελέω, γι’ αυτό και «είπα και ελάλησα και αμαρτίαν ουκ έχω».

Άντε λέμε, φτάνει το λέγειν μου. Πείτε κάτι κι εσείς, λέξη δεν λέτε να πείτε!!!